Những trường hợp hợp đồng mua bán viết tay bị vô hiệu
Hợp đồng mua bán viết tay vẫn thường được nhiều người sử dụng vì tính nhanh gọn, tiết kiệm chi phí và đơn giản trong giao dịch. Tuy nhiên, không phải mọi hợp đồng mua bán viết tay đều có giá trị pháp lý. Trong một số trường hợp nhất định, hợp đồng này có thể bị tuyên vô hiệu. Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết các trường hợp hợp đồng mua bán viết tay bị vô hiệu, căn cứ pháp luật liên quan và ví dụ thực tế.
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng có thể chứng nhận hợp đồng bằng chữ viết tay không?
1. Hợp đồng mua bán viết tay là gì?
Theo Điều 385 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng là sự thỏa thuận giữa các bên về việc xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền và nghĩa vụ dân sự. Hợp đồng mua bán viết tay là hợp đồng được lập dưới dạng văn bản viết tay giữa các bên, không có sự chứng thực hay công chứng của cơ quan có thẩm quyền.
Ví dụ: Ông A bán cho bà B một mảnh đất chỉ thông qua giấy viết tay, có chữ ký hai bên và không công chứng. Đây được coi là một hợp đồng mua bán viết tay.
2. Căn cứ pháp lý về hợp đồng mua bán viết tay
Bộ luật Dân sự 2015 Luật Đất đai 2013 (đối với giao dịch về quyền sử dụng đất) Luật Nhà ở 2014 (đối với giao dịch mua bán nhà ở) Luật Thương mại 2005 (đối với mua bán hàng hóa trong lĩnh vực thương mại)
Tùy từng loại tài sản, pháp luật quy định hình thức bắt buộc của hợp đồng, từ đó xác định giá trị pháp lý của hợp đồng viết tay.
3. Các trường hợp hợp đồng mua bán viết tay bị vô hiệu
3.1. Hợp đồng mua bán viết tay vi phạm điều kiện về hình thức
Theo Điều 129 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng vi phạm quy định bắt buộc về hình thức có thể bị vô hiệu. Với một số loại tài sản, pháp luật yêu cầu hợp đồng phải được lập thành văn bản có công chứng hoặc chứng thực, ví dụ:
Mua bán nhà ở (Điều 122 Luật Nhà ở 2014) Chuyển nhượng quyền sử dụng đất (Điều 167 Luật Đất đai 2013)
Ví dụ: Ông C bán một căn nhà cho bà D chỉ bằng hợp đồng viết tay, không công chứng. Giao dịch này sẽ bị coi là vô hiệu do không tuân thủ hình thức bắt buộc.
>>> Xem thêm: Công chứng ngoài giờ có được phép không và có tính thêm phí không?
3.2. Hợp đồng mua bán viết tay vi phạm điều kiện về chủ thể
Theo Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015, chủ thể của hợp đồng phải có năng lực pháp luật dân sự và năng lực hành vi dân sự phù hợp. Nếu một bên chưa đủ tuổi hoặc bị hạn chế năng lực hành vi dân sự mà không có người đại diện hợp pháp tham gia, hợp đồng sẽ bị vô hiệu.
Ví dụ: Anh E (17 tuổi) bán chiếc xe máy cho người khác bằng giấy viết tay mà không có sự đồng ý của cha mẹ hoặc người giám hộ. Hợp đồng này không có hiệu lực.
3.3. Hợp đồng mua bán viết tay có nội dung vi phạm điều cấm của luật, trái đạo đức xã hội
Điều 123 Bộ luật Dân sự quy định hợp đồng có mục đích hoặc nội dung vi phạm điều cấm của luật, trái đạo đức xã hội sẽ bị vô hiệu. Điều cấm của luật là những quy định không cho phép thực hiện hành vi nhất định.
Ví dụ: Ông F ký hợp đồng viết tay bán pháo nổ cho ông G. Hợp đồng này vô hiệu vì mua bán pháo nổ bị pháp luật cấm.
3.4. Hợp đồng mua bán viết tay nhằm trốn tránh nghĩa vụ
Theo Điều 124 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng giả tạo nhằm trốn tránh nghĩa vụ với bên thứ ba sẽ bị vô hiệu. Điều này thường xảy ra khi bên bán muốn tẩu tán tài sản để tránh bị kê biên hoặc thi hành án.
Ví dụ: Bà H viết tay bán căn nhà cho cháu mình để tránh bị cơ quan thi hành án kê biên. Hợp đồng này sẽ bị vô hiệu.
3.5. Hợp đồng mua bán viết tay được giao kết không tự nguyện
Điều 127 Bộ luật Dân sự 2015 quy định hợp đồng bị vô hiệu nếu một bên bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép khi ký kết.
Ví dụ: Ông K bị ép ký giấy viết tay bán đất dưới sự đe dọa về tính mạng. Hợp đồng này vô hiệu.
>>> Xem thêm: Dịch vụ làm sổ đỏ chuyên nghiệp có thể giúp rút ngắn thời gian thực hiện thủ tục ra sao?
4. Hậu quả pháp lý khi hợp đồng mua bán viết tay bị vô hiệu
Theo Điều 131 Bộ luật Dân sự 2015, khi hợp đồng vô hiệu:
Các bên khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận Nếu không hoàn trả được bằng hiện vật thì phải hoàn trả bằng tiền Bên có lỗi gây thiệt hại phải bồi thường
Ví dụ: Nếu hợp đồng viết tay mua bán nhà bị vô hiệu, bên mua phải trả lại nhà, bên bán trả lại tiền.
5. Cách phòng tránh rủi ro
Tìm hiểu rõ quy định pháp luật về hình thức hợp đồng đối với loại tài sản giao dịch Ưu tiên lập hợp đồng có công chứng hoặc chứng thực Đảm bảo các bên tham gia có đầy đủ năng lực pháp luật và hành vi dân sự Ghi rõ thông tin, điều khoản, quyền và nghĩa vụ của các bên
Hợp đồng mua bán viết tay chỉ có giá trị pháp lý trong một số trường hợp nhất định và phải tuân thủ điều kiện về hình thức, chủ thể, nội dung theo quy định của pháp luật. Để tránh rủi ro bị vô hiệu, các bên nên tham khảo ý kiến luật sư hoặc công chứng viên trước khi ký kết. Việc tuân thủ đúng quy định sẽ giúp bảo vệ quyền lợi và hạn chế tranh chấp phát sinh.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
