Khi đang yên ổn sinh sống, bỗng một ngày chủ nhà đơn phương chấm dứt hợp đồng, yêu cầu bạn dọn đi ngay mà không báo trước — đây không phải tình huống hiếm gặp. Câu hỏi đặt ra là: người thuê có quyền yêu cầu bồi thường không? Câu trả lời nằm ở các quy định pháp luật và nội dung hợp đồng thuê nhà.
>>> Xem thêm: Hàng loạt tranh chấp đã được ngăn chặn nhờ công chứng hợp đồng thuê nhà đúng quy trình.
1️⃣ 📜 Căn cứ pháp lý điều chỉnh việc đơn phương chấm dứt hợp đồng thuê nhà
✅ Bộ luật Dân sự 2015 – Điều 428: Quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng
✅ Luật Nhà ở 2014 – Điều 129: Quy định về giao kết hợp đồng thuê nhà
✅ Luật Công chứng 2014 (sửa đổi 2024) – Nếu hợp đồng đã công chứng, giá trị pháp lý càng cao
✅ Nghị định 144/2021/NĐ-CP – Xử phạt hành vi vi phạm dân sự liên quan đến thuê nhà
2️⃣ 📌 Khi nào chủ nhà được phép đơn phương chấm dứt hợp đồng?
Theo quy định tại Điều 132 Luật Nhà ở 2014, chủ nhà chỉ được đơn phương chấm dứt hợp đồng nếu:
🔹 Bên thuê không trả tiền đúng hạn từ 3 tháng trở lên
🔹 Bên thuê sử dụng nhà sai mục đích, vi phạm quy định pháp luật
🔹 Bên thuê làm hư hỏng nhà, gây nguy hiểm đến an toàn
📌 Ngược lại, nếu không rơi vào các trường hợp trên, việc chấm dứt hợp đồng là vi phạm!
>>> Xem thêm: Đừng bỏ lỡ: Những thay đổi quan trọng về hợp đồng thuê nhà năm 2025.
3️⃣ ⚠️ Hậu quả pháp lý khi chủ nhà đơn phương chấm dứt hợp đồng trái luật
❌ a. Bị buộc hoàn trả thiệt hại
🔹 Người thuê có thể yêu cầu bồi thường chi phí dọn nhà, đặt cọc mới, mất thu nhập (nếu là nhà thuê kinh doanh).
❌ b. Mất tiền cọc
🔹 Nếu hợp đồng quy định rõ tiền cọc, chủ nhà vi phạm phải hoàn trả toàn bộ + tiền lãi (nếu có).
❌ c. Có thể bị xử phạt hành chính
🔹 Trường hợp gây thiệt hại nghiêm trọng, chủ nhà có thể bị xử phạt theo Nghị định 144/2021.
>>> Xem thêm: Chuẩn bị gì khi đi công chứng hợp đồng thuê nhà? Checklist siêu đầy đủ.
4️⃣ 🧠 Ví dụ minh họa thực tế chủ nhà đơn phương chấm dứt hợp đồng
Tình huống:
Chị Linh thuê một căn hộ tại Q.3 (TP.HCM) trong thời hạn 2 năm. Sau 8 tháng, chủ nhà bất ngờ yêu cầu dọn đi để “cho người thân ở”, không báo trước, không bồi thường.
Kết quả:
Chị Linh khởi kiện ra tòa và thắng kiện. Chủ nhà bị buộc bồi thường 3 tháng tiền thuê + phí chuyển nhà + hoàn tiền đặt cọc.
📌 Bài học: Ký hợp đồng đầy đủ, có điều khoản ràng buộc rõ ràng sẽ giúp bạn dễ dàng khởi kiện nếu bị vi phạm.
>>> Xem thêm: Lý do nên chọn dịch vụ công chứng ngoài giờ: Giải pháp linh hoạt cho người bận rộn.
5️⃣ 🛡️ Cách xử lý khi bị chủ nhà đơn phương chấm dứt hợp đồng
✅ a. Soát lại hợp đồng đã ký
Kiểm tra xem có điều khoản nào cho phép chủ nhà đơn phương chấm dứt hay không.
✅ b. Ghi nhận hành vi
Ghi âm, lưu tin nhắn, chụp ảnh thông báo hoặc trao đổi với chủ nhà để làm bằng chứng.
✅ c. Gửi văn bản yêu cầu bồi thường
Bạn có thể gửi thư yêu cầu hoặc thông báo khởi kiện để yêu cầu chủ nhà đền bù theo thiệt hại.
✅ d. Nộp đơn khởi kiện tại Tòa án
Nếu chủ nhà không hợp tác, bạn có thể khởi kiện tại Tòa án nhân dân cấp quận/huyện nơi có bất động sản.
6️⃣ 📋 Điều khoản cần có hạn chế chủ nhà đơn phương chấm dứt hợp đồng
-
🔒 Điều khoản phạt vi phạm khi đơn phương chấm dứt hợp đồng
-
🔒 Điều khoản hoàn trả tiền cọc và bồi thường
-
🔒 Điều khoản thông báo trước ít nhất 30 – 60 ngày khi muốn chấm dứt
-
🔒 Điều khoản giải quyết tranh chấp bằng thương lượng/hòa giải/tòa án
>>> Xem thêm: Thời hạn công chứng một hợp đồng có phụ thuộc vào loại tài sản tại văn phòng công chứng không?
Kết luận
💥 Việc chủ nhà đơn phương chấm dứt hợp đồng thuê nhà khi chưa đủ căn cứ là vi phạm pháp luật, và người thuê có toàn quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại.
👉 Hợp đồng thuê rõ ràng, công chứng đầy đủ và có điều khoản bảo vệ là “tấm khiên” giúp người thuê yên tâm sinh sống, kinh doanh.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com