Hợp đồng mua bán xe công chứng nhưng không sang tên

Trong các giao dịch mua bán xe máy, ô tô, nhiều người cho rằng chỉ cần công chứng hợp đồng là đủ, còn việc sang tên có thể để sau hoặc thậm chí bỏ qua. Tuy nhiên, việc công chứng nhưng không sang tên tiềm ẩn rất nhiều rủi ro pháp lý, ảnh hưởng đến quyền lợi cả bên mua lẫn bên bán. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết hậu quả, căn cứ pháp luật, đồng thời đưa ra ví dụ thực tế để người dân có cái nhìn rõ ràng hơn.

>>> Xem thêm: Đừng bỏ lỡ dịch vụ tại văn phòng công chứng hàng đầu Hà Nội.

1. Cơ sở pháp lý về công chứng nhưng không sang tên

Bộ luật Dân sự 2015:
- Điều 459: Hợp đồng mua bán tài sản phải lập thành văn bản và tuân thủ quy định pháp luật khi pháp luật yêu cầu.
- Điều 500: Giao dịch dân sự chỉ phát sinh hiệu lực khi đáp ứng điều kiện về hình thức theo luật định.
Luật Công chứng 2014:
- Điều 47: Hợp đồng công chứng có hiệu lực kể từ thời điểm ký, nhưng không thay thế thủ tục đăng ký sang tên tài sản.
Luật Giao thông đường bộ 2008 (sửa đổi, bổ sung):
- Điều 58: Xe tham gia giao thông phải đăng ký và gắn biển số do cơ quan công an cấp.
Thông tư 58/2020/TT-BCA (có hiệu lực từ 01/8/2020):
- Điều 6: Người mua xe phải làm thủ tục sang tên trong vòng 30 ngày kể từ ngày ký hợp đồng công chứng.
- Điều 30 Nghị định 100/2019/NĐ-CP (sửa đổi bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP): Quy định xử phạt vi phạm hành chính nếu không sang tên xe đúng thời hạn.

Như vậy, công chứng hợp đồng mua bán xe chỉ xác nhận sự thỏa thuận, còn việc sang tên mới là thủ tục bắt buộc để xác lập quyền sở hữu hợp pháp.

2. Hậu quả khi công chứng nhưng không sang tên

2.1. Về pháp lý

Người đứng tên trên giấy đăng ký xe vẫn được pháp luật xác định là chủ sở hữu hợp pháp. Người mua chỉ có hợp đồng nhưng chưa có tên trong giấy đăng ký, nên không có quyền định đoạt đầy đủ với chiếc xe.
Trong trường hợp tranh chấp, bên mua sẽ gặp khó khăn khi chứng minh quyền sở hữu, đặc biệt nếu xe bị đem bán tiếp hoặc thế chấp.

2.2. Về trách nhiệm dân sự và hình sự

Người mua phải gánh chịu rủi ro nếu xe gây tai nạn, vi phạm giao thông. Cơ quan chức năng sẽ truy cứu trách nhiệm từ chủ xe trong giấy đăng ký (tức người bán).
Người bán có thể bị “vạ lây” vì xe vẫn đứng tên mình, ví dụ khi xe bị phạt nguội, dùng để thực hiện hành vi phạm pháp.

Xem thêm: Công chứng ngoài giờ là gì? Những lợi ích khi công chứng ngoài giờ

2.3. Về xử phạt hành chính

Theo Điểm l Khoản 4 Điều 30 Nghị định 100/2019/NĐ-CP, sửa đổi bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP:

Người mua xe không làm thủ tục sang tên sẽ bị phạt từ 2 – 4 triệu đồng (xe máy) và từ 4 – 8 triệu đồng (ô tô).
Đồng thời, xe có thể bị tạm giữ để phục vụ điều tra nguồn gốc.

>>> Xem thêm: Được hỗ trợ pháp lý tận tình với Dịch vụ làm sổ hồng.

3. Ví dụ minh họa thực tế về công chứng nhưng không sang tên

Anh Tuấn mua một chiếc xe ô tô của anh Bình, hợp đồng được công chứng nhưng anh Tuấn chưa sang tên vì nghĩ “không cần gấp”. Một thời gian sau, chiếc xe bị phạt nguội do vi phạm tốc độ. Cơ quan công an gửi thông báo xử phạt đến tên chủ xe trong giấy đăng ký là anh Bình.

Anh Bình buộc phải giải trình, thậm chí có nguy cơ bị cưỡng chế nếu không hợp tác. Trong khi đó, anh Tuấn không thể trực tiếp giải quyết do xe chưa sang tên. Cuối cùng, cả hai đều mất thời gian, công sức và dễ xảy ra mâu thuẫn.

4. Lý do nhiều người công chứng nhưng không sang tên

Muốn tiết kiệm thời gian, chi phí sang tên (lệ phí trước bạ, phí đăng ký).
Người mua định sử dụng xe tạm thời, sau đó bán lại cho người khác.
Thiếu hiểu biết pháp luật, nghĩ rằng hợp đồng công chứng đã đủ xác nhận quyền sở hữu.

Tuy nhiên, các lý do trên không hợp pháp và không bảo vệ quyền lợi của người mua.

>>> Xem thêm: Hồ sơ cần chuẩn bị đầy đủ cho Thủ tục công chứng.

5. Cách khắc phục rủi ro khi công chứng nhưng không sang tên

5.1. Thực hiện sang tên ngay sau khi công chứng

Người mua cần nộp hồ sơ sang tên trong 30 ngày tại cơ quan công an. Hồ sơ gồm:

Hợp đồng mua bán công chứng.
Giấy đăng ký xe.
Giấy tờ tùy thân (CCCD/CMND, hộ khẩu).
Giấy chứng nhận đăng kiểm (đối với ô tô).

5.2. Kiểm tra tình trạng pháp lý của xe trước khi mua

Đảm bảo xe không bị thế chấp, tranh chấp hoặc vi phạm pháp luật.
Yêu cầu bên bán cam kết hỗ trợ sang tên và ký các giấy tờ cần thiết.

5.3. Trường hợp đã công chứng lâu nhưng chưa sang tên

Người mua cần làm thủ tục sang tên ngay, kèm theo giải trình lý do chậm.
Nếu bị xử phạt, nên nộp phạt để được tiếp tục sử dụng xe hợp pháp.

Kết luận

Việc công chứng nhưng không sang tên trong giao dịch mua bán xe tưởng chừng vô hại nhưng lại tiềm ẩn rủi ro pháp lý lớn. Hợp đồng công chứng chỉ là cơ sở xác nhận giao dịch, còn quyền sở hữu chỉ được pháp luật công nhận khi đã hoàn tất thủ tục sang tên. Do đó, để bảo vệ quyền lợi, cả người mua và người bán cần tuân thủ đúng quy định, thực hiện sang tên ngay sau khi công chứng.

Xem thêm: Nhận thừa kế đất cần cần chuẩn bị giấy tờ gì?

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

Các bài viết liên quan:

>>> Công chứng hợp đồng thế chấp đất quy hoạch: có rủi ro gì?

>>> Đất quy hoạch: thời hạn bao lâu mới được sử dụng lại?

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.