Xử lý vi phạm hợp đồng góp vốn: bồi thường thiệt hại thế nào?

Vi phạm hợp đồng góp vốn là hành vi không thực hiện đúng hoặc đầy đủ nghĩa vụ đã cam kết trong hợp đồng góp vốn, gây thiệt hại cho bên còn lại. Các tình huống vi phạm có thể dẫn đến hậu quả pháp lý nghiêm trọng như hủy hợp đồng, phạt vi phạm, bồi thường thiệt hại. Bài viết này giúp bạn hiểu rõ cách xử lý khi xảy ra vi phạm hợp đồng góp vốn, căn cứ theo quy định pháp luật hiện hành.

 >>> Xem thêm: Văn phòng công chứng uy tín giúp thủ tục nhanh chóng, chính xác.

1. Hợp đồng góp vốn và nghĩa vụ của các bên

1.1. Hợp đồng góp vốn là gì?

Hợp đồng góp vốn là sự thỏa thuận giữa các bên về việc góp tiền, tài sản hoặc quyền tài sản để cùng đầu tư, cùng hưởng lợi hoặc thực hiện mục tiêu chung. Thường gặp trong việc thành lập công ty, hợp tác kinh doanh hoặc đầu tư dự án.

1.2. Nghĩa vụ cơ bản của các bên trong hợp đồng góp vốn

• Góp vốn đúng thời hạn, đủ số lượng như cam kết

• Giao tài sản góp vốn đúng loại, đúng chất lượng

• Không sử dụng vốn đã góp vào mục đích cá nhân

• Tuân thủ nghĩa vụ tài chính và trách nhiệm liên quan đến dự án góp vốn

2. Vi phạm hợp đồng góp vốn theo quy định pháp luật

2.1. Thế nào là vi phạm hợp đồng góp vốn?

Vi phạm hợp đồng góp vốn xảy ra khi một bên không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ đã cam kết trong hợp đồng, ví dụ:

• Góp vốn chậm hoặc không góp đủ như đã hứa

• Góp sai loại tài sản

• Rút vốn trái phép giữa chừng

• Lạm dụng tài sản góp vốn gây thiệt hại cho bên còn lại

 >>> Xem thêm: Thắc mắc muôn thuở: Khi nào cần phải công chứng? Câu trả lời chi tiết tại đây

2.2. Căn cứ pháp lý về xử lý vi phạm

• Bộ luật Dân sự 2015, Điều 351: quy định trách nhiệm dân sự khi vi phạm nghĩa vụ dân sự

• Luật Doanh nghiệp 2020, Điều 47, Điều 75: quy định nghĩa vụ góp vốn và hậu quả khi vi phạm nghĩa vụ góp vốn

• Luật Thương mại 2005, Điều 302: quy định về bồi thường thiệt hại và phạt vi phạm

3. Hình thức xử lý khi vi phạm hợp đồng góp vốn

3.1. Buộc thực hiện đúng nghĩa vụ

Bên vi phạm có thể bị yêu cầu góp vốn đúng như cam kết trong hợp đồng, kể cả khi đã quá hạn.

Ví dụ minh họa:

Ông A cam kết góp 1 tỷ đồng vào công ty TNHH B nhưng chỉ góp 300 triệu và không có lý do chính đáng. Công ty B có quyền yêu cầu ông A góp đủ số còn lại hoặc chuyển nhượng phần vốn góp cho người khác.

3.2. Phạt vi phạm

Các bên có thể thỏa thuận mức phạt vi phạm trong hợp đồng. Nếu không thỏa thuận, pháp luật không tự động áp mức phạt.

Ví dụ minh họa:

Hợp đồng quy định: nếu chậm góp vốn quá 30 ngày thì phạt 5% giá trị phần vốn chưa góp. Khi ông A vi phạm, công ty có quyền áp dụng mức phạt này theo điều khoản đã ký.

 >>> Xem thêm: Chấm dứt hợp đồng góp vốn: các trường hợp và hậu quả pháp lý

3.3. Bồi thường thiệt hại

Khi hành vi vi phạm gây thiệt hại thực tế, bên bị vi phạm có quyền yêu cầu bồi thường:

• Chi phí phát sinh do thiếu vốn (vay ngoài, chi phí lãi suất…)

• Thiệt hại do dự án bị chậm tiến độ

• Thiệt hại về uy tín, cơ hội đầu tư khác

Ví dụ minh họa:

Bà C góp vốn xây dựng nhà hàng cùng ông D, nhưng ông D không chuyển đủ vốn như cam kết khiến dự án chậm 2 tháng. Bà C có thể yêu cầu bồi thường chi phí thuê mặt bằng trong thời gian chờ vốn là 60 triệu đồng.

 >>> Xem thêm: Dịch vụ công chứng giấy tờ tại Hà Nội – Nên chọn nơi nào uy tín?

3.4. Hủy bỏ hợp đồng góp vốn

Trong trường hợp vi phạm nghiêm trọng, bên bị thiệt hại có thể hủy bỏ hợp đồng, yêu cầu hoàn trả tài sản, đồng thời đòi bồi thường thiệt hại.

4. Cách chứng minh thiệt hại do vi phạm hợp đồng góp vốn

4.1. Vi phạm hợp đồng góp vốn: Tài liệu cần có

• Hợp đồng góp vốn có chữ ký xác nhận

• Biên bản đối chiếu, thông báo nhắc nhở việc thực hiện nghĩa vụ

• Hóa đơn, chứng từ chứng minh chi phí phát sinh do bên kia vi phạm

• Chứng cứ về thời điểm, mức độ thiệt hại (thư từ, bảng báo giá, hợp đồng thuê ngoài…)

4.2. Vi phạm hợp đồng góp vốn: Vai trò của công chứng và tư vấn pháp lý

Để tránh tranh chấp và dễ xử lý khi có vi phạm, nên công chứng hợp đồng góp vốn và nhờ luật sư kiểm tra điều khoản pháp lý trước khi ký kết.

 >>> Xem thêm: Có nên sử dụng mẫu sẵn cho Hợp đồng góp vốn bằng nhà đất hay nhờ luật sư soạn?

5. Kết luận

Vi phạm hợp đồng góp vốn là hành vi có thể dẫn đến hậu quả pháp lý nghiêm trọng nếu không được xử lý đúng cách. Bên bị thiệt hại hoàn toàn có quyền yêu cầu thực hiện nghĩa vụ, phạt vi phạm, bồi thường thiệt hại hoặc hủy hợp đồng. Việc chuẩn bị đầy đủ chứng cứ, hiểu rõ quy định pháp luật và thỏa thuận rõ ràng ngay từ đầu là yếu tố then chốt giúp hạn chế tranh chấp.